-
गाउँ गएर के गर्ने ?
बाल कृष्ण देउजा
संसारका १७२ वटा मुलुकमा कोरनाको संक्रमण देखिएको छ र अहिले सम्म दुइ लाख पचास हजार मानिसहरु कोरोनाबाट संक्रमित भएका छन । ८० हजार जति मानिसहरु यो रोगको उपचार पछि पुर्णःत निको भएका छन भने १० हजार जनाले ज्यान गुमाउन परेको सुचनाहरु संप्रेषण भएको छ । कोरनाका बारेमा अहिले दुई किसिमका अतिबादी बुझाइहरु हाम्रो समाजमा देखा परेको छ । एक थरी मानिसहरु यसले हामीलाइ छुदैन भनेर बेवास्ता गर्ने र अर्काथरी नेपालका गाउँ बस्तिहरु कोरनाबाट सखाप भएको छ । तर सरकारले समाचार ढाकछोप गरेको मात्र हो भनेर अपबाहा फैलाउनेहरु । कोरना सामान्य रोग होइन र कहिले सम्म यो नियन्त्रणमा आउँछ भन्ने एकिन पनि छैन । शिक्षण संस्थाहरु बन्द भएका छन, मानिसहरुलाइ भिडमा नबस्न सरकारले सुचना जारी गरे पछि शहरबाट दिनहुँ जसो हजारौंको संख्यामा मानिसहरु गाउँ जाँदैछन । यसको मतलब कोरनाको प्रभाब शहरमा पर्ने र गाउँमा नपर्ने भन्ने पनि होइन । शहरको तुलनामा गाउँमा कम भिडभाड र आवत जावत कम हुने भएकाले शहरको भन्दा गाउँको बसाइ कम जोखिमयुक्त हुन्छ भनेर गाउँ फर्कन परेको हो ।
News Desk 0 response आइतवार, चैत्र ९, २०७६
शहरबाट गाउँ छिरेकाका शिक्षक बिध्यार्थि, सामाजिक तथा राजनैतिक कार्यकर्ताको भुमिका यति बेला अहं हुनु पर्छ । राजनैतिक दलको नेता कार्यकर्ताको काम भनेको भेला बैठक गर्ने र भाषण जोत्ने अनि सामाजिक संघ संस्थाको काम भनेको दातृनिकायबाट पैसा ल्याउने र बिकासका नाममा खर्च गर्ने मात्र होइन । यस्ता संकटमा नदेखिने, राजनैतिक नेतृत्वको औचित्य छ न त सामाजिक कार्यकर्ताको नै ? यो संकटको बेलामा सबै राजनैतिक तथा सामाजिक कार्यकर्ता, शिक्षक बिध्यार्थि र सवै स्वस्थ्यकर्मीहरु, कोरना बाट आफु पनि बच्ने र अरुलाइ पनि बचाउने कार्यमा जुट्नु पर्छ ।
भाग्यमानी देखेर र अभागि परेर चेत्छ भन्ने हाम्रो उखान त्यसै बनेको होइन । अहिले पनि कोरनाका बारेमा हसि मजाक गरेर हामीलाइ पसुपतिनाथले जोगाउँछन । धुलो धुँवा पचाउने बानी परेका हामी नेपालीलाइ कोरनाले छुँन सक्दैन । नेपालको आकाशमा उडेको धुलो देखेर सिमा बाटै कोरना फर्कन्छ भन्ने गरेको सुन्दा अचम्म लाग्छ । भए पछि त भै नै गयो नि ! केहि समय अघि कोरनाको संक्रमण देखिने बित्तिकै इटलीको सरकारले देशै लकडाउन गर्रयो । त्यो लकडाउनलाइ लिएर त्यहाँ ठुलो बिरोध भएको थियो । युरोपियिन मुलुकहरुले चिनमा भएको लकडाउनको बिरोध गरेका थिए । आज के भयो ? इटालिमा लास गाड्ने ठाउँ नभएर उनीहरुको संस्कार बिपरित जलाउन थालेका छन । लासहरु राख्ने ठाउँ छैन लास ओसारपसार गर्न सेनाहरु परिचालन गर्नु पर्ने भयो । जनताले बेलैमा साबधानी नअपनाएकाले मात्र यो अबस्था आएको हो भन्न त नमिल्ला तर पनि सरकारले गरेको लक डाउनलाइ समेत बेवास्ता गरेको कुरा नकार्न मिल्दैन । गाउँघरमा ठुलो संख्यामा पसुपालन गर्ने र गाइबस्तु लगायतका कुकुर, बिरालो, अन्य जनाबर र पसुपंक्षिहरु सँग धरैजसो सँगै रहनु पर्ने बाध्यता सबैलाइ छ । अहिले पनि बस्तुको धन्दा गरी सके पछि पनि साबुन पानीले हात धुनु पर्छ भन्ने ज्ञान छैन । कतिपय ठाउँमा त दिशा गरेपछि साबुन पानीको सट्टामा माटोमा हात दलेर पानीले पखाल्ने चलन छ । साबुनले धोए पनि प्रयाप्त मात्रामा समय लिएर हात धुने गरिंदैन ।
कोरानाबाट बच्न अपनाउनु पर्ने साबधानीका बारेमा गाउँमा एकातिर सुचनाको कमी छ अर्कातिर सुनेर पनि नसुने जस्तो गरी अटेर गर्ने बानी पनि हाम्रो समाजमा छ । सम्झाउँदा पनि तिमीहरु सुरक्षित हौ न, मलाइ त केहि हुँदैन भए पनि, म त उमेर पुगेको मान्छे त हो ! यस्ता कुरा त गाउँमा कति सुनिन्छ कति । त्यसैले हामीले करोना सरुवा र महामारीको रुपमा फैलने रोग हो भनेर सम्झाउनु पर्ने अवस्था छ । तसर्थ यस्ले पार्न सक्ने प्रभाब, यसबाट हुन सक्ने सम्भाबित क्षेती र साबधानीका उपायका बारेमा सिंगो समुदायलाइ सचेत गर्नु जरुरि छ । स्थान्ीय सरकार जो जनता सँग प्रत्यक्ष रुपमा जोडिएको हुन्छ । उस्को भुमिका यतिबेला के हुन्छ ? सवैले हेरी रहेका छन । आज कोहि बोल्दैन तर मूल्याँकन भैरहेको हुन्छ यसको फैसला ऐन मौकामा जनताले गर्छन नै । यति बेला स्थानीय सरकारले कोरनाका लागि आपतकालिन बजेट बिनियोजन गर्नु पर्छ । यसबाट अहिल्यै देखि सेल्फ क्वारेण्टाइन र सके सम्म अस्थाइ उपचार कक्षको प्रबन्ध गर्न थाल्नु पर्छ । स्वास्थ्य कर्मिहरुलाइ कोरना भाइरसको लक्षण, प्रभाब र साबधानीका उपायहरुका बारेमा जानकारी गराउनु पर्छ ।
मास्कको बितरण र स्यानीटाइजरको प्रयोग गर्ने, ह्याण्ड वास सेन्टरहरु राखेर सन्देश प्रबाह गर्ने कामको थालनी गर्न ढिला भै सकेको छ । जनप्रतिनिधको काम हैकम चलाउने र आदेश दिने मात्र होइन । उ, जनताको सच्चा सेवक पनि हो भन्ने कुरा जनताले बुभ्mने बेला हो यो । भुकम्पका बेला नेताहरु कहाँ थिए अहिले सम्म पनि प्रश्न गर्छन । समयमा ध्यान नदिने हो भने कोरनामा कहाँ गइथ्यौं भनेर सोध्दा के जवाफ दिने भनेर उत्तर पुस्तिका तयार पानु पर्ने हुन्छ । नागरीकको भुमिका पनि उत्तिकै छ यति बेला बजारमा सामान लुकाउने होड चलेको छ । औषधिहरुको मूल्य औषधिपसलेहरु आफैं टासेर बेच्न थालेको कुराले सामाजिक सञ्जाल भरिएको छ । मुलुकमा संकट आएका बेला कृतिम अभाव सिर्जना गर्नु भनेको थप संकट निम्त्याउन सहयोग गर्नु हो । यस्ता कार्य स्वयं नागरीकले बुझेर बन्द गर्नु पर्छ र अटेर गर्नेलाइ कार्वाहीको दायरामा ल्याउनु पनि पर्छ ।
प्रत्यक घर परिवारलेले आवश्यक परेका बेला प्रयोग गर्न सक्ने गरी क्वारेनटाइनका लागि कम्तीमा एउटा कोठा खाली गर्ने, शौचालयको प्रवन्ध मिलाउने, खानेकुराको जोहो गर्नु पर्छ । क्वारेण्टटाइनमा बस्नु पर्ने हुन सक्छ भन्ने कुरालाइ पनि हेक्का राख्दै औषधि, खान पिन, सफा भाडाकुडाको जोहो गर्नु उपयुर््क्त हुन्छ । हरेक टोल छिमेकमा भएका खाली घरहरु सफा गर्नु पर्छ र आबश्यक पर्दा कोहि कसैले कुनै पनि बेला प्रयोग गर्न सकियोस भनेर बन्दोबस्त मिलाउनुका साथै सिंगो समुदायकालागि सावधानी सम्बन्धी सचेतना फैलाउने काममा लागौं र गाउँको बसाइलाइ फलदायी बनाऔं ।
सम्बन्धित शीर्षकहरु
१ करोड लागतमा त्रिपुरासुन्दरी गाउँपालिका वडा नम्बर ५ को वडा कार्यलय निर्माण सम्पन्न
शनिबार, बैशाख १५, २०८१जलस्रोत तथा सिँचाइ विभागको महानिर्देशकमा सञ्जीव बराल नियुक्त (फोटोफिचर)
सोमवार, बैशाख ३, २०८१जलस्रोत तथा सिँचाइ विभागले मनायो सिँचाइ दिवस एवं ७१औँ वार्षिकोत्सव (फोटोफिचर)
सोमवार, चैत्र २६, २०८०चुस्त दुरुस्त ढंगले सेवा प्रवाह गर्ने छु : प्रदिप बान्तवा
शुक्रबार, फाल्गुन २५, २०८०-
१ करोड लागतमा त्रिपुरासुन्दरी गाउँपालिका वडा नम्बर..
शनिबार, बैशाख १५, २०८१ -
जलस्रोत तथा सिँचाइ विभागको महानिर्देशकमा सञ्जीव बराल..
सोमवार, बैशाख ३, २०८१ -
जलस्रोत तथा सिँचाइ विभागले मनायो सिँचाइ दिवस..
सोमवार, चैत्र २६, २०८० -
चुस्त दुरुस्त ढंगले सेवा प्रवाह गर्ने छु..
शुक्रबार, फाल्गुन २५, २०८० -
कञ्चनजङ्घा हिमशृङ्खला क्षेत्र : लयमा फर्किँदै पर्यटकको..
बिहिबार, फाल्गुन २४, २०८०
-
१ करोड लागतमा त्रिपुरासुन्दरी गाउँपालिका वडा नम्बर..
शनिबार, बैशाख १५, २०८१ -
जलस्रोत तथा सिँचाइ विभागको महानिर्देशकमा सञ्जीव बराल..
सोमवार, बैशाख ३, २०८१ -
जलस्रोत तथा सिँचाइ विभागले मनायो सिँचाइ दिवस..
सोमवार, चैत्र २६, २०८० -
चुस्त दुरुस्त ढंगले सेवा प्रवाह गर्ने छु..
शुक्रबार, फाल्गुन २५, २०८० -
कञ्चनजङ्घा हिमशृङ्खला क्षेत्र : लयमा फर्किँदै पर्यटकको..
बिहिबार, फाल्गुन २४, २०८०
-
१ करोड लागतमा त्रिपुरासुन्दरी गाउँपालिका वडा नम्बर..
शनिबार, बैशाख १५, २०८१